મહાકુંભ મેળા વિશે જાણો

મહાકુંભ મેળા વિશે જાણો:
કુંભ મેળો 2025 મહાકુંભનો પાંચમો દિવસ દરમિયાન પણ ભક્તોએ સંગમમાં પવિત્ર સ્નાન કર્યું હતું. વિશ્વના સૌથી મોટા ધાર્મિક કાર્યક્રમમાં અત્યાર સુધી માંકુંભ મેળો અને સંગમ દિશા આધુનિક અલ્હાબાદમાં આવેલ પ્રયાગ હિન્દુઓ માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ તીર્થસ્થળ માનવામાં આવે છે. પરંપરાગત રીતે નદીઓના સંગમને પવિત્ર સ્થાન માનવામાં આવે છે,

પરંતુ સંગમમાં સંગમનું મહત્વ સૌથી પવિત્ર છે:
કારણ કે અહીં પવિત્ર ગંગા, યમુના અને પૌરાણિક સરસ્વતી એક સાથે આવે છે.દંતકથાઓ અનુસાર, ભગવાન વિષ્ણુ અમૃતનો કુંભ (ઘડકો) લઈ રહ્યા હતા ત્યારે ઝઘડો થયો અને ચાર ટીપાં પડ્યાં. તે પ્રયાગ, હરિદ્વાર, નાસિક અને ઉજ્જૈનના ચાર તીર્થસ્થળો પર પૃથ્વી પર પડી. તીર્થ એ સ્થાન છે જ્યાં ભક્તો મોક્ષ મેળવી શકે છે. આ ઘટના દર ત્રણ, વર્ષે કુંભ મેળા તરીકે ઉજવવામાં આવે છે, જે દરેક તીર્થસ્થાન પર વારાફરતી યોજાય છે.સંગમને તીર્થરાજ તીર્થસ્થાનોના રાજા’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે અને અહીં દર બાર વર્ષે એક વાર સૌથી મોટો અને સૌથી પવિત્ર કુંભ યોજાય છે.

મહા કુંભ મેળો એ ભારતનો સૌથી મોટો ધાર્મિક મેળાવડો છે, જેમાં લાખો લોકો ભાગ લે છે. એક મહિના કરતાં વધુ સમય સુધી ચાલનારા આ મેળામાં ઝૂંપડાં, ઝૂંપડાં પ્લેટફોર્મ નાગરિક સુવિધાઓ, વહીવટી અને સુરક્ષાનાં પગલાંનો સમાવેશ કરીને વિશાળ તંબુ જેવી,વસાહત બાંધવામાં આવે છે. સરકાર સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ અને પોલીસ દ્વારા તેનું ભવ્ય આયોજન કરવામાં આવે છે,આ મેળો ખાસ કરીને ધાર્મિક સંન્યાસીઓ સાધુઓ અને મહંતોની અસાધારણ હાજરી માટે પ્રખ્યાત છે જેઓ જંગલો, પર્વતો અને ગુફાઓમાં દૂર-દૂરના સ્થળોએથી અહીં આવે છે.

સંગમના પાણીમાં ડૂબકી મારવી એ હિન્દુઓ, માટે સૌથી પવિત્ર યાત્રા માનવામાં આવે છે:
એકવાર જ્યોતિષીઓ સ્નાન કરવાનો શુભ સમય અથવા કુંભયોગ નક્કી કરી લે, પછી પાણીમાં પ્રવેશનાર સૌપ્રથમ નાગા સાધુ અથવા નાગા બાબાઓની સેના હોય છે, જેઓ તેમના નગ્ન શરીરને રાખથી ઢાંકે છે અને તેમના વાળ લાંબા વેણીમાં રાખે છે. સાધુઓ, જેઓ પોતાને આસ્થાના રક્ષક, તરીકે જુએ છે, તેઓ આક્રમણ સેનાની જેમ ઠાઠમાઠ અને બહાદુરી સાથે નિયત સમયે સંગમ પહોંચે છે. સૌથી તાજેતરનો મહા કુંભ મેળો 2013 માં યોજાયો હતો અને, આગામી 2025 માં યોજાનાર છે.

સંગમ તે તે સ્થાન છે જ્યાં ગંગાના ભૂરા પાણી યમુનાના લીલા પાણીને મળે છે, તેમજ પૌરાણિક સરસ્વતી જે અદ્રશ્ય છે પરંતુ ભૂગર્ભમાં વહે છે તેવું માનવામાં આવે છે. તે સિવિલ લાઇન્સથી લગભગ 7 કિમી દૂર સ્થિત છે, જે અકબર કિલ્લાના પૂર્વી કિલ્લાને જોવે છે.વિશાળ પૂરના, મેદાનો અને કીચડવાળા કાંઠા પવિત્ર સંગમ તરફ વિસ્તરે છે. પૂજારીઓ પૂજા કરવા માટે નદીની મધ્યમાં નાના પ્લેટફોર્મ પર બેસીને ભક્તોને છીછરા પાણીમાં પૂજા કરવામાં મદદ કરે છે, સંગમના પાણીમાં ડૂબકી મારવી એ હિન્દુઓ માટે સૌથી પવિત્ર યાત્રા માનવામાં આવે છે. તીર્થયાત્રીઓ અને પ્રવાસીઓ બંને કિલ્લાની નજીકના ઘાટ પર સંગમ માટે બોટ ભાડે રાખી શકે છે. મહાકુંભ દરમિયાન સંગમ ખરેખર જીવંત બને છે અને દેશભરમાંથી ભક્તોને આકર્ષે છે.

જ્યોતિષીય મહત્વ:
પૌરાણિક માન્યતાઓ ગમે તે હોય, જ્યોતિષીઓના મતે કુંભ રાશિનું અસાધારણ મહત્વ ગુરુના કુંભ રાશિમાં પ્રવેશ અને સૂર્યના મેષ રાશિમાં પ્રવેશ સાથે સંકળાયેલું છે, હરિદ્વારથી વહેતી ગંગાના કિનારે સ્થિત હર કી પૌરી સ્થાન પર ગ્રહોની સ્થિતિ ગંગા નદીના પાણીને દવા આપે છે, અને તે તે દિવસોની જેમ અમૃત બની જાય છે. આ જ કારણ છે કે અહીં લાખો ભક્તો તેમના અંતરાત્માને શુદ્ધ કરવા પવિત્ર સ્નાન કરવા આવે છે. આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિકોણથી અર્ધ કુંભ રાશિના સમયગાળા દરમિયાન ગ્રહોની સ્થિતિ એકાગ્રતા અને ધ્યાન માટે ઉત્તમ છે. [૩] જો કે તમામ હિન્દુ તહેવારો સમાન આદર અને ભક્તિ સાથે ઉજવવામાં આવે છે [૪] પરંતુ અર્ધ કુંભ અને કુંભ મેળા માટે સૌથી વધુ સંખ્યામાં પ્રવાસીઓ અહીં આવે છે.